Təyyarə səyahətində telefonlardan istifadə etmək qadağası, sərnişinlərin ən çox qarşılaşdığı və maraqlandıran məsələlərdən biridir. Hətta müasir texnologiyanın irəliləməsi ilə belə, uçuş zamanı telefonların söndürülməsi və ya təyyarə rejiminə alınması tələb olunur. Bəs bu qadağanın arxasında nə durur? Telefonların açıq qalmasının uçuş təhlükəsizliyinə təsiri varmı?
Təyyarədə telefondan istifadə etməmək üçün bir neçə əsas səbəb var:
Elektron cihazların siqnal problemləri
Ən əhəmiyyətli səbəb mobil telefonların və digər elektron cihazların təyyarənin avionika sistemlərinə təsir edə biləcəyidir. Bu cihazlar, yerdəki mobil şəbəkə ilə əlaqə qurmağa çalışır, amma yüksək irəliləyişdə (altı-ən azı 30.000 fut yüksəkliyində) bu, qarışıqlığa səbəb ola bilər. Bu siqnallar, təyyarənin navigasiya və kommunikasiya sistemləri ilə müdaxilə edə bilər, bu da təhlükəsizliyi riskə ata bilər.
Hava şirkətlərinin prosedurları
Hava şirkətləri sərnişinlərin təyyarədə mobil telefonlardan istifadə etməməsi ilə bağlı ciddi qaydalar qoyurlar. Bu qaydalar adətən təhlükəsizlik mütəxəssislərinin tövsiyələri və müvafiq qanunlarla müəyyən edilir. Hava şirkətləri təyyarənin təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə bu qaydalara riayət edirlər.
Radiosiqnalın qarışıqlığı
Təyyarə, yüksək irəliləyişdə olduğu zaman, müxtəlif radar və əlaqə sistemləri ilə qarşılıqlı əlaqədə olur. Mobil telefonlar, bu radiosiqnallara təsir edə bilər, beləliklə, siqnallarda pozulmalara və sistemlərin düzgün işləməməsinə səbəb ola bilər.
Sosial və etik məsələlər
Təyyarədə mobil telefonlardan istifadə edilməsi, sərnişinlərin ətrafında olan digər insanları narahat edə bilər. Telefon zəngləri, xüsusilə uzun müddətli və yüksək səsli olanlar, digər sərnişinlərə təsir edə bilər. Bundan əlavə, bəzi insanlar təyyarədə sakitlik və rahatlıq arzulayır və mobil telefonların istifadəsi bu mühiti poza bilər.
Təhlükəsizlik prosedurları
Təyyarədə təhlükəsizlik prosedurları zamanı telefonların deaktiv olması, sərnişinlərin təlimatları dinləməsini və təcili vəziyyətlərdə daha diqqətli olmasını təmin edir. Təhlükəsizlik dəbilqələri və digər təcili məlumatların düzgün çatdırılması üçün telefonların bağlı olması vacibdir.
Qanuni qaydalar
Qanunvericilik baxımından, hava trafikini və təyyarə təhlükəsizliyini qorumaq üçün müxtəlif ölkələrdə xüsusi qanunlar və qaydalar mövcuddur. Bu qaydalar, təyyarədə elektron cihazların istifadəsi ilə bağlı standartları müəyyən edir və hava şirkətləri tərəfindən tətbiq olunur.
Müasir təyyarələrdə isə bəzi hava yolları telefon istifadəsini məhdudlaşdıran qaydaları dəyişdirmişdir. Məsələn, bəzi təyyarələrdə Wi-Fi xidmətindən istifadə etməyə icazə verilir və bəzi bölgələrdə mobil telefonlardan istifadə edə bilmək üçün xüsusi avadanlıqlar mövcuddur. Lakin, təhlükəsizlik səbəbləri ilə telefonların istifadə qaydaları adətən hələ də sərt şəkildə tənzimlənir.
Nigar Orucova, “İki sahil”