Qısa boylular azad idilər
Məntiqlidir ki, uşaqlar qanun qarşısında tam məsuliyyət daşıya bilməzlər, çünki onlar bunu hələ dərk etmirlər. Eramızdan əvvəl 200-cü ildə Çində belə bir qanun var idi, orada "ağılsızlıq" yaşa görə deyil, boya görə müəyyən edilirdi. Qanunun özü gülməli səslənirdi: altı çi səkkiz cundan (təxminən 1,5 metr) qısa kişilər və altı çi iki cundan (1,43 metr) qısa olan qadınlar cinayət törətməkdə təqsirli ola bilməzdilər.
Oğlanlar ağlamaz
Bir çox mədəniyyətdə kişilərin ağlamaması lazım olduğuna inanılır. Çində bu, qanunla təsbit olunub, çünki göz yaşları zəiflik əlamətidir.
Orada belə bir qanun da var idi ki, böyüyən kişi ağlayırsa, cəzalandırılacaq. Onun saqqal və qaşlarını qırxırdılar. “Qaşsız adam gördünüz - qovun, istehza edin. O, nərildəyən inəkdir”, - sərt Çin qanunlarında onlara belə lağ edilirdi.
Üç nəfər toplaşmaq qadağandır
Eyni zamanda orada bir qanun var idi ki, üç nəfərlik içki içmək üçün bir yerə toplaşmaq qadağandır. Çünki üç kişinin dava yaratma ehtimalı tək və ya iki nəfərdən daha çoxdur. İstisna o idi ki, toyda və ya festivalda birlikdə içə bilərsiniz.
Qədim Çin çox təmiz idi
Şanq sülaləsi dövründə (e.ə. 1600-1046) qanunlar daha sərt idi. Səlahiyyətlilər yollara zibil atarkən yaxalanan şəxsin əlinin kəsilməsini tələb edirdilər.
Pis xətti olanlar cəzalandırılırdı
Sui sülaləsi dövründə Çində nəzəri cəhətdən ölkənin istənilən sakininə dövlət məmuru olmağa imkan verən imperiya imtahanları sistemi inkişaf etdirildi. Amma qanunlarda yazısı pis olan imtahan verənlərin cəzalandırılması nəzərdə tutulurdu. Onlar bir şenq (təxminən 200 mililitr) mürəkkəb içməyə məcbur edilirdilər.
Nəzəriyyə olaraq, imtahanın cavabları imperatora yazıldığından (baxmayaraq ki, bu, məmurlar tərəfindən yoxlanılırdı), zəif əl yazısı “Cənnət Oğlu”na hörmətsizlik demək idi.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”