Yaxın günlərdə müstəqilliyinin bərpasının 32-ci ildönümünü qeyd edəcək Azərbaycanın keçdiyi yolu təhlil etdikdə bu reallıq xüsusi qeyd edilir ki, müstəqilliyin bərpasının ilk  illərində sağlam düşüncənin səsinə qulaq asıb, böyük siyasi xadimi respublika rəhbərliyinə dəvət etsəydilər, Azərbaycan Xocalı faciələrini görməz, habelə Laçın, Şuşa xəyanətlərin qurbanı olmaz, ölkə ərazisinin 20 faizi işğal edilməz, bir milyondan artıq soydaşımız qaçqın və köçkün vəziyyətində yaşamazdı. Bütün bunlar ona görə baş verdi ki, əvvəlcə Vəzirov-Mütəllibov rejimi, sonra isə Xalq Cəbhəsi-Müsavat cütlüyü Azərbaycanı Heydər Əliyev yolundan döndərməyə çalışıb və bu yolun alternativi olmadığını başa düşmək istəmirdilər. Nəticədə ölkəni uçuruma apardılar. Azərbaycanı fəlakətin bir addımlığında qoyub qaçdılar. Ulu Öndərin 1993-cü ilin oktyabrında Prezident seçilməsindən sonra müstəqil Azərbaycanın hüquqi və siyasi-iqtisadi suverenliyinin təmin olunması prosesi əsaslı şəkildə sürətlənmişdir.

Ümummilli Lider ilk növbədə, ölkədə ictimai-siyasi sabitliyin bərpası istiqamətində gərgin iş aparmış, qeyri-qanuni silahlı dəstələr zərərsizləşdirilmiş, respublikamızın sosial-iqtisadi yüksəlişinə yol açan ən mühüm amil kimi cəmiyyətdə ictimai-siyasi sabitlik bərqərar edilmişdir. Dövlət çevrilişlərinin qarşısı alınmış, Azərbaycan vətəndaş müharibəsi təhlükəsindən xilas olmuşdur. Müstəqil dövlətimizin ərazi bütövlüyünün bərpası və Ermənistan silahlı qüvvələrinin hücumlarının qarşısının alınması, ölkənin müstəqilliyinin qorunub saxlanması üçün ordu quruculuğu istiqamətində kompleks tədbirlər həyata keçirilmişdir. Təbii ki, hər bir uğur böyük səylərin, qətiyyətin nəticəsidir. Dövlət başçısı İlham Əliyev daim bu çağırışı edir ki, müstəqillik tariximizin ayrı-ayrı mərhələləri tarixi paralellər fonunda müqayisə edilməli, müstəqillik yolumuzun heç də hamar olmaması ilə bağlı  indiki və gələcək nəsillər məlumatlandırılmalıdır. Ulu Öndər bir ictimai-iqtisadi formasiyadan digərinə keçid dövründə respublikanın qarşısında duran strateji vəzifə və hədəfləri düzgün müəyyənləşdirdi. Dünyanın qabaqcıl dövlətlərinin təcrübəsində uğurla sınaqdan çıxmış müsbət inkişaf modellərinin potensialına müraciət edərək, onların Azərbaycan reallıqlarına adaptasiyasına müvəffəq olmuşdur. Qısa müddətdə ölkəyə investisiya axınını stimullaşdıran müasir innovativ inkişaf modeli quruldu ki, bu model özəl mülkiyyətçiliyə, sahibkarlığa, sərbəst rəqabətə yol açan, liberallığı özündə ehtiva edən və sosialyönümlü mahiyyət daşıyan iqtisadiyyat modeli idi. “İqtisadiyyatı güclü olan dövlət hər şeyə qadirdir” söyləyən  Ümummilli Lider bu mühüm məqamı da önə çəkdi ki, ölkədə sabitlik olmasa hansısa sosial-iqtisadi layihənin, Proqramın icrasından söhbət gedə bilməz. Sabitlik  hər bir ölkənin inkişafında başlıca amildir.

Ölkəmizdə yaradılan sabitlik, həmçinin normal iqtisadi mühit Azərbaycanı qısa müddətdə böyük investisiyalar məkanına çevirdi. 1994-cü il sentyabr ayının 20-də Ümummilli Lider Heydər Əliyevin səyləri nəticəsində “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması ölkəmizin iqtisadi və siyasi mövqeyinin möhkəmlənməsində stimulverici amil oldu. Azərbaycanın neft sənayesinin qapıları xarici sərmayələrin üzünə açıq elan olundu. Ölkəmizlə iqtisadi əlaqələrin qurulmasında maraqlı olan dövlətlərin, şirkətlərin sayı artdı. Azərbaycan hər zaman yerləşdiyi coğrafi məkana, malik olduğu iqtisadi potensiala görə dünyanın diqqətində olub. Amma müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində ölkəmizdə hökm sürən siyasi gərginlik Azərbaycanla iqtisadi əlaqələrin qurulmasında maraqlı olan dövlətlərin tərəddüdlərinə səbəb olmuşdu. Ümummilli Lider Heydər Əliyev hakimiyyətə qayıdışı ilə ölkəmizdə sabitliyi yaratmaqla bu tərəddüdləri də aradan qaldırdı.

Ulu Öndər “Gülüstan” sarayında “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması  mərasimindəki  çıxışında bildirmişdir: “Biz belə bir addım atmaqla Azərbaycanın dünya üçün, dünya iqtisadiyyatı üçün açıq ölkə olduğunu nümayiş etdiririk. Biz bu müqaviləni imzalamaqla Azərbaycan Respublikası ilə dünyanın inkişaf etmiş dövlətləri, onların ən böyük şirkətləri arasında əlaqələr yaradır, Azərbaycan iqtisadiyyatının dünya iqtisadiyyatına, azad bazar iqtisadiyyatına qoşulması üçün əsas yaradırıq. Biz bu müqaviləni imzalamaqla xarici ölkələrdən Azərbaycana investisiya qoyulması üçün böyük yol açırıq, digər şirkətlərin də Azərbaycanda fəaliyyət göstərməsi üçün zəmin yaradırıq.” Hazırda ölkə iqtisadiyyatına yatırılan investisiyaların həcmi 280 milyard dollara yaxındır. Bu investisiyaların böyük qismi xarici investisiyalardır. Əsasən neft-qaz sektoruna yatırılıb.  Son 20 ilə yaxın  dövrün reallıqları fonunda bunu da deyə bilərik ki, neft siyasətinin məntiqi davamı olaraq qeyri-neft sektoru da sürətlə inkişaf edir, ölkəmizin bu sahədə malik olduğu imkanlar  dünyanın diqqətindədir. Azərbaycanın qarşıya qoyduğu bütün hədəflərə yüksək səviyyədə nail olur.  Hər bir layihənin uğurlu sonluqla başa çatması ölkəmizin malik olduğu imkanların təqdimatı olmaqla yanaşı, növbəti layihələnin gündəmə gətirilməsinə yol açır. Azərbaycanın iştiakçısı və təşəbbüsçüsü olduğu layihələr dövlətlər, xalqlar arasında körpü rolunu oynayır. Bu layihələr, həm iştirakçı, həm də əməkdaşlığın coğrafiyasının genişləndirilməsi əsasında digər dövlətlərin dayanıqlı inkişafını təmin edir. Dövlət başçısı İlham Əliyevin 2006-cı ildə Azərbaycan neftinin Ceyhan terminalına çatması münasibətilə xalqa müraciətində əksini tapan “Gəlin fərz edək ki, əgər 1994-cü ildə "Əsrin müqaviləsi" bağlanmasaydı, nə olardı, əgər çətin, ağır şəraitdə Heydər Əliyevin səyləri nəticəsində biz Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinin tikintisinə başlamasaydıq nə olardı? Azərbaycan hansı problemlərlə üzləşərdi? İndi Azərbaycanın dünyadakı mövqeləri necə ola bilərdi? Əlbəttə, bunu təsəvvür etmək çətin deyildir. Bu gün Azərbaycanın inamlı inkişafının əsas səbəbi məhz 1990-cı illərin ortalarında ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən başlanmış neft strategiyasıdır.

Bu neft strategiyası bizə böyük imkanlar yaratdı, böyük imkanlar da yaradacaqdır və biz bundan səmərəli istifadə edəcəyik” fikirləri “Əsrin müqavilə”nin ölkəmizin qarşısında açdığı imkanların aydın mənzərəsini yaradır. Milli iqtisadiyyatımızın “Əsrin müqaviləsi” zirvəsindən bəhs edərkən tarixi Zəfərimizi, eyni zamanda, hazırda işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə aparılan bərpa-quruculuq işlərini xüsusi qeyd etməliyik. Azərbaycanın uğurlu iqtisadi siyasəti maliyyə imkanlarının artmasını təmin edir ki, bu da öz növbəsində ölkəmizin qarşıya qoyduğu hədəflərə zamanında çatmasını şərtləndirir. Dövlət başçısı İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2023-cü ilin ölkəmizdə “Heydər Əliyev İli” elan edilməsi dahi şəxsiyyətin dövlətimiz, xalqımız qarşısındakı xidmətlərinin ayrı-ayrı sahələr üzrə geniş təhlilinə imkanlar yaradır. Ümummilli Liderin şah əsəri olan müasir müstəqil Azərbaycanın uğurları davamlıdır.

Nihad Pənahov,
YAP Tovuz rayon təşkilatının sədri