26 iyun 2025 01:26
179

Yayda çimərlik təhlükəsizliyi: Mütəxəssislər nələr barədə xəbərdarlıq edirlər?..

Yayın gəlişi ilə suda boğulma hadisələri, xüsusən də rip axınlarının əsas səbəb olduğu hadisələr bütün dünyada dəniz sahillərində artır. Mütəxəssislər insanlara  xəbərdarlıq edir ki, qəzaların qarşısını almaq və insanların həyatını xilas etmək üçün ehtiyatlı olsunlar və vacib təhlükəsizlik qaydalarına əməl etsinlər.

Rip cərəyanları sahildən uzaqlaşan və üzgüçüləri sürətlə daha dərin sulara apara bilən güclü axınlardır. Bir çox insanlar səhvən onların altından çıxa biləcəklərini düşünürlər. Lakin bu cərəyanlar əslində sahildən üfüqi şəkildə uzaqlaşır. Buna görə də ekspertlər məsləhət görürlər ki, əgər qarşılaşsanız panikaya düşməyin və ya düz geri üzməyə çalışmayın.

Bunun əvəzinə sakit olun, suyun üzərində üzün və cərəyandan xilas olana qədər sahilə paralel olaraq üzün. Birbaşa sahilə doğru üzmək enerjini aparır və çox vaxt tükənməyə səbəb olur.

Mütəxəssislərdən bəzi vacib məsləhətlər:

Xəbərdarlıq əlamətlərinə diqqətlə riayət edin və qadağan olunmuş yerlərdə üzməyin.

Küləkli və ya sərt hava şəraitində, xüsusən də xilasedicilərin olmadığı çimərliklərdə suya girməkdən çəkinin.

Heç vaxt tək üzməyin - həmişə kiminsə sahildən baxmasına və ya qrupla üzməsinə icazə verin.

Sürətli cərəyana tutulsanız, sakit olun, cərəyanla mübarizə aparmaqdansa, üzün və sahilə paralel olaraq çıxmağa çalışın.

Mütəxəssislər suda boğulan şəxsə yaxınlaşan xilasedicilərə də tövsiyə edir:

Sakit olun və batan insana arxadan yaxınlaşın.

Sahilə paralel üzərək insanı çıxarın.

Quruya çıxdıqdan sonra həmin şəxsi heç vaxt arxası üstə yatırmayın.

Bunun əvəzinə, mədəsindən suyu boşaltmaq üçün onları yan tərəfə qoyun, sonra dərhal nəfəs almağa başlayın və təcili tibbi yardım çağırın.

Türkiyənin Ondokuz May Universitetindən professoru Əli Uzun izah edir ki, rip axınları çox vaxt qayalıqlar, çıxıntılar və ya qeyri-bərabər dəniz dibləri olan sahilyanı ərazilərin yaxınlığında dalğa modellərini pozur. Bu axınların eni bir neçə metr, uzunluğu isə yüzlərlə metr ola bilər. Lakin qısamüddətlidir.

O vurğulayır ki, hətta olimpiya üzgüçüləri də bu axınlarla asanlıqla mübarizə apara bilmir, buna görə də maarifləndirmə çox vacibdir. Səlahiyyətlilər riskli ərazilərdə xəbərdarlıq lövhələri yerləşdiriblər, lakin üzgüçülər də məsuliyyəti öz üzərinə götürməlidir.

Mütəxəssislər küləkli günlərdə üzməyə getməməyi məsləhət görürlər. Küləkli günlərdə daha böyük dalğalarla belə axınlar əmələ gəlir və bu da boğulma riskini artırır. Onlar belə şəraitdə sudan kənarda qalmağın vacibliyini vurğulayırlar.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”