13 iyun 2025 00:30
175

Su sağlamlığımızın təməlidir

Daha isti aylarda xüsusən də bədənimizin ən əsas ehtiyacını - nəmləndirməyə laqeyd yanaşsaq, istiliklə bağlı xəstəliklər riski artmış olar.

Yay günəşi daha da parlaqlaşdıqca və temperatur yüksəldikcə, bir çoxumuz açıq hava fəaliyyətini və daha uzun günləri həvəslə gözləyirik. Bununla belə, isti aylar, xüsusən də bədənimizin ən əsas ehtiyacını - nəmləndirməyə laqeyd yanaşsaq çox təhlükəli ola bilər. Türkiyəli daxili xəstəliklər və nefrologiya mütəxəssisi dosent Veysel Kıdır yay boyu sağlam və canlı qalmaq üçün maye balansımızı qorumağın kritik əhəmiyyətini vurğulayır.

Sağlamlığın təməli: Su

Bədəninizin təxminən 60%-nin sudan ibarət olduğunu bilirdinizmi? Bu əlamətdar fakt suyun hər bir bədən funksiyası üçün nə qədər əsas olduğunu vurğulayır. Kıdır vurğulayır ki, yayda tərləmə və buxarlanma ilə daha çox maye itirdiyimiz zaman bu itkini aktiv şəkildə doldurmaq təkcə faydalı deyil, həm də vacibdir. Adekvat nəmlənmə olmadan, orqanlarımız optimal şəkildə işləyə bilməz və biz istiliyin mənfi təsirlərinə qarşı daha həssas oluruq.

Günvurma, susuzlaşma

Qeyri-kafi su istehlakının ən ciddi nəticələrindən biri həyat üçün təhlükə yaradan fövqəladə vəziyyət olan istilik vurmasıdır. Kıdır xəbərdarlıq edir ki, uzun müddət günəşə məruz qalma və qeyri-kafi maye qəbulu bədən istiliyinin təhlükəli şəkildə yüksəlməsinə səbəb ola bilər. Şiddətli baş ağrısı, ürəkbulanma, qusma, çaşqınlıq, aşağı qan təzyiqi və tərləmənin azalması kimi simptomlar “qırmızı bayraqlardır”. Əgər siz və ya tanıdığınız biri bu simptomlarla qarşılaşırsa, dərhal hərəkətə keçmək çox vacibdir. Sərin yerə keçin, hər hansı bir məhdudlaşdırıcı paltarı çıxarın və bədəni su ilə yumşaq bir şəkildə yuyun. Şəxs şüurlu vəziyyətdədirsə, maye təklif edin; huşunu itirərsə, su verməyin və gecikmədən həkimə müraciət edin.

Kimə əlavə diqqət lazımdır?

Hər kəs nəmləndirməyə üstünlük verməli olsa da, müəyyən qruplar maye itkisinə daha həssasdır. Kıdır yaşlıların, ürək xəstələrinin, diabet xəstələrinin, hipertoniya və böyrək çatışmazlığı olanların və uşaqların maye qəbuluna xüsusi diqqət yetirmələrini tövsiyə edir.

Yetkin bir insan gündə orta hesabla 2-2,5 litr maye qəbul etməlidir. Bu miqdar insanın çəkisindən, fiziki aktivliyindən və ətraf mühitin temperaturundan asılı olaraq dəyişə bilər. Ürək və böyrək xəstələrinin maye tələbatının fərdiləşdirilməsi xüsusilə vacibdir. Yay aylarında bu miqdarın artırılması tələb oluna bilər.

Susuzluğu yatırmağa və bədəni nəmləndirməyə gəldikdə, su hər şeydən üstündür. Sulu meyvələr maye ehtiyacınızı ödəyə bilsə də, Kıdır suyun xalis faydalarını tam əvəz edə bilməyəcəyini vurğulayır. Burada həm də vacib bir ipucu var: susuzluğu yatırmaq üçün nyay aylarında çay, qəhvə, şəkərli içkilər və ya qazlı içkilərə əl uzatmaq istəyinə qarşı durun. Əksinə, bu içkilər sidikqovucu təsirinə görə maye itkisini həqiqətən artıra bilər, nəmləndirmə səylərinizə mane ola bilər.

Sadə təlimatlar

Bəs əslində nə qədər suya ehtiyac var? Kıdır, hər kiloqram bədən çəkisi üçün 35 kubsantimetr həcmində ümumi təlimat təklif edir. Bununla belə, isti havalarda, tərləmə və buxarlanma nəticəsində itkilərin artması ilə bu miqdarı aşmaq mümkündür. “Vücudunuzu dinləyin, gün ərzində mütəmadi olaraq su için və susuzluq hiss edənə qədər gözləməyin!”, -deyə mütəxəssis fikrini tamamlayıb.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”