25 aprel 2025 22:28
106

Ulu Öndər Heydər Əliyev və Ana dilimiz!

Azərbaycan xalqının milli kimliyinin və dövlətçiliyinin əsas sütunlarından biri olan ana dilimizin qorunması və inkişaf etdirilməsi istiqamətində XX əsrin ikinci yarısında baş vermiş mühüm hadisələrdən biri də 1978-ci ilin 27 aprel tarixində baş verdi. Məhz həmin gün, ümummilli lider Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti və əzmkarlığı nəticəsində, Azərbaycan SSR Konstitusiyasına mühüm bir maddə əlavə edildi – "Azərbaycan SSR-in dövlət dili Azərbaycan dilidir."

Bu tarixi hadisə yalnız hüquqi sənədə bir cümlə əlavə olunması ilə yekunlaşmadı. Əksinə, həmin qərar, Azərbaycan dilinin dövlətçilik səviyyəsinə qaldırılmasının, onun siyasi, ictimai və mədəni həyatın əsas daşıyıcısına çevrilməsinin başlanğıcı oldu. Bu, həm də Azərbaycan xalqının öz ana dilinə olan sarsılmaz bağlılığının, milli-mədəni irsin qorunmasına olan həssas münasibətinin göstəricisi idi.

 1978-ci ildə SSRİ-nin ideoloji təsirləri və rus dilinin dominant mövqeyi fonunda belə bir addımın atılması, böyük siyasi iradə və uzaqgörənlik tələb edirdi. Ulu Öndər Heydər Əliyev məhz bu cəsarətli və prinsipial mövqeyi ilə tarix yazdı. Onun təşəbbüsü ilə Azərbaycan dili SSRİ məkanında rəsmi dövlət dili statusu alan azsaylı milli dillərdən biri oldu.

Bu fakt, Azərbaycanın mədəni, maarif və təhsil sahəsində milli dilin mövqelərini möhkəmləndirməsinə imkan yaratdı. Ana dilində tədris imkanları genişləndi, Azərbaycan dilində nəşrlər artdı, elm və mədəniyyətin inkişafında dilimizin rolu daha da gücləndi.

Azərbaycan dilinin dövlət dili statusu qazanması təkcə hüquqi və inzibati baxımdan deyil, həm də mənəvi və ideoloji baxımdan son dərəcə əhəmiyyətli idi. Bu hadisə milli kimliyin təsdiqi, milli qürurun oyanışı və müstəqil dövlət quruculuğuna gedən yolun başlanğıcı kimi dəyərləndirilə bilər.

Heydər Əliyevin həmin dövrdəki fəaliyyəti bir daha sübut etdi ki, dil sadəcə ünsiyyət vasitəsi deyil, bir millətin varlığının, düşüncə tərzinin, mədəniyyətinin və suverenliyinin əsas dayağıdır.

Ulu Öndərin 1978-ci ildə başlatdığı bu tarixi dil siyasəti müstəqil Azərbaycan dövründə də ardıcıl olaraq davam etdirildi. 1995-ci il Konstitusiyasında da Azərbaycan dili dövlət dili kimi təsdiqləndi. 2001-ci ildə imzalanan fərmanlarla Azərbaycan dili və əlifbası sahəsində mühüm islahatlar həyata keçirildi.

Bu gün Prezident İlham Əliyev tərəfindən də ana dilinin inkişafı və qorunması istiqamətində eyni siyasət uğurla davam etdirilir. 1 avqustun Azərbaycan Əlifbası və Azərbaycan Dili Günü kimi qeyd olunması, bu siyasətin bariz nümunələrindəndir.

27 aprel 1978-ci il tarixi, Azərbaycan xalqının öz milli dəyərlərinə sahib çıxmasının, dilini siyasi səviyyədə tanıtmasının və gələcək müstəqilliyə aparan yolda atdığı mühüm addımlardan biridir. Bu gün də həmin qərarın nəticələri, ana dilimizin cəmiyyətin bütün sahələrində aparıcı mövqeyə sahib olması ilə öz təsdiqini tapır. Ümummilli lider Heydər Əliyevin bu istiqamətdə göstərdiyi xidmətlər Azərbaycan dilinin şərəfli tarixində daim qürurla xatırlanacaq.

Azər Süleymanov,
YAP Nəsimi rayon təşkilatının sədri