29 oktyabr 2024 15:06
335

XVI BRICS sammiti: Qlobal iqtisadi balansda yeni perspektivlər

BRICS+ formatı siyasi dialoq və beynəlxalq əməkdaşlıq üçün geniş potensial təqdim edən platformadır. Əsasən inkişaf etməkdə olan ölkələrin səsi olmaq məqsədini daşıyan bu format, üzv ölkələrə qlobal problemləri müzakirə etmək və birgə həll yolları tapmaq üçün imkan yaradır. BRICS+ vasitəsilə üzv dövlətlər iqtisadi, ticarət, texnoloji, və təhlükəsizlik sahələrində daha sıx əməkdaşlıq edə bilirlər. Bu, eyni zamanda, çoxqütblü dünya nizamının təşviqinə və qlobal güc balansında daha ədalətli təmsilçiliyə töhfə verməyi hədəfləyir.

Oktyabrın 24-də Rusiyanın Kazan şəhərində XVI BRICS sammiti keçirilib və əsasən, qlobal iqtisadi ədalət, inkişaf etməkdə olan ölkələrin iqtisadi inteqrasiyası və çoxqütblü dünya nizamının gücləndirilməsi kimi mövzulara fokuslanıb. Bu tədbir BRICS qrupunun qlobal arenada daha böyük rol oynamaq və inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün yeni əməkdaşlıq perspektivləri yaratmaq əzmini bir daha nümayiş etdirib.

Əlcəzair, Misir, Argentina, Efiopiya, BƏƏ və İranın rəsmi olaraq BRICS+ formatına daxil olması təsdiqlənib. Bu genişlənmə qrupun beynəlxalq təsir gücünü artırmaq və inkişaf etməkdə olan ölkələrin səsini qlobal səhnədə daha güclü şəkildə əks etdirmək məqsədi daşıyır.

Bu Sammitdə üzv ölkələr arasında milli valyutalarla ticarətin genişləndirilməsi və ABŞ dollarına alternativ ödəniş sistemlərinin inkişaf etdirilməsi müzakirə edilib. Bu yanaşma, BRICS ölkələrinin iqtisadi müstəqilliyini artırmağı hədəfləyir. Üzv ölkələr birgə infrastruktur layihələrini dəstəkləmək, enerji sektorunda əməkdaşlığı genişləndirmək və texnoloji innovasiyalara investisiya qoymaq üçün yeni maliyyə fondlarının yaradılmasına dair razılığa gəldilər.

Sammitdə qlobal sülh və təhlükəsizliyi gücləndirmək üçün ortaq strategiyaların işlənib hazırlanması məsələsi də gündəmdə idi. BRICS+ formatı vasitəsilə geosiyasi sabitlik təmin etmək məqsədilə əməkdaşlıq təşviq edilib. Bu sammit BRICS ölkələrinin həm siyasi, həm də iqtisadi arenada mövqelərini gücləndirmək, inkişaf etməkdə olan ölkələrin maraqlarını müdafiə etmək və dünyada daha balanslı güc nizamı yaratmaq əzmini bir daha vurğulayıb.

Kazanda keçirilən BRICS-in XVI Sammitində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev “Autreach/BRICS+” formatında keçirilən ilk plenar sessiyada çıxış edərək Azərbaycanın çoxtərəfli əməkdaşlıq və sülhməramlı təşəbbüslərə dair mövqeyini vurğulayıb. Dövlət başçısı çıxışında Azərbaycanın regional sülhün və sabitliyin, xüsusilə də Cənubi Qafqazda sülhün təmin edilməsində rolunu vurğulayıb. Cənab İlham Əliyev transsərhəd əməkdaşlığın vacibliyini vurğulayaraq, Ermənistanla davam edən dialoqları, xüsusən də sərhədlərin delimitasiyası və sülh sazişləri üzrə danışıqları xatırladıb.

Bu çıxış Azərbaycanın BRICS-in əsas dövlətlərindən kənarda daha geniş qlobal aktorları əhatə edən BRICS+ çərçivəsi vasitəsilə beynəlxalq tərəfdaşlıqlarını genişləndirmək öhdəliyini əks etdirir. Dövlətimizin başçısı qarşılıqlı hörmət, regional inteqrasiya və çoxtərəfli iqtisadi əməkdaşlığa, BRICS-in çoxqütblü dünya nizamını təşviq etmək və inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlar arasında tərəfdaşlıq əlaqələrini gücləndirmək prinsiplərinə sadiqdir.

Oktyabrın 24-də Kazan şəhərində keçirilən XVI BRICS Sammiti çərçivəsində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan arasında keçirilən görüşün əsas məqsədi Cənubi Qafqazda davamlı sülhün bərqərar edilməsi idi. Bu görüşdə tərəflər, əsasən, sərhədlərin delimitasiyası və regionda sabitlik üçün əməkdaşlığın zəruriliyi mövzusunda müzakirələr apardılar. Görüş, hər iki ölkənin barışa doğru irəliləmək üçün atdığı addımları və əsas məsələlərin həll olunma səviyyəsini vurğuladı.

Bu, son iki həftədə iki liderin ikinci görüşü idi və regional sabitliyə töhfə vermək məqsədilə səmimi dialoqun davam etməsi üçün vacib bir addım kimi qiymətləndirilir.

Meydanəli Yolçiyev,
YAP Daşkəsən rayon təşkilatının sədri