Müharibə kinonun ən güclü və təsirli mövzularından biridir. Onun gətirdiyi faciələri, qəhrəmanlıqları və insan ruhunun sərhədlərini araşdıran filmlər izləyicilər üzərində dərin təsir buraxır. Bu filmlər yalnız tarixdəki müəyyən dövrləri əks etdirməklə qalmır, həmçinin insanlıq vəziyyətinə dair ümumbəşəri mövzuları da işıqlandırır. IMDb-də yüksək reytinq əldə etmiş müharibə mövzulu filmlər bu çətin mövzunun kino vasitəsilə necə ustalıqla təqdim edildiyini göstərir.

Budur, müharibənin müxtəlif yönlərini araşdıran və böyük bəyəni toplayan ən yüksək reytinqli filmlərdən bəziləri:

“Şindlerin siyahısı”

“Şindlerin siyahısı” İkinci Dünya müharibəsi dövründə baş verən Soyqırımın ağır təzahürlərini təsvir edən təsirli bir dram filmidir. Film nasist Almaniyası tərəfindən təqib olunan yəhudi xalqını xilas etmək üçün qeyri-adi bir cəsarət nümayiş etdirən Oskar Şindlerin həyatına həsr olunub. Şindler bir fabrikin sahibidir və müharibənin ilk illərində pul və nüfuzundan istifadə edərək 1.200-dən çox yəhudini ölüm düşərgələrindən xilas edir.

Stiven Spilberqin bu filmi müharibənin insan üzərindəki ən təsirli və kədərli təsirini əks etdirir. Film yalnız tarixi hadisələri deyil, həm də insanlığın ən yüksək və ən aşağı anlarını əks etdirir. “Şindlerin siyahısı” möhtəşəm ssenarisi, güclü aktyor heyəti və vizual tərzi ilə müharibə mövzusunda çəkilmiş ən yüksək reytinqli filmlərdən biridir.

Filmin həm tarixi, həm də humanitar baxımdan böyük bir təsiri olmuşdur. “Şindlerin siyahısı” yalnız qlobal mühitdə deyil, həm də müxtəlif mükafatlarla qiymətləndirilibdir. O cümlədən Akademiya mükafatları, Qızıl qlobus və BAFTA mükafatları qazanıbdır.

“Sıravi Rayanı xilas etməli”

“Sıravi Rayanı xilas etməli” İkinci Dünya müharibəsi dövründə Normandiya çimərliklərində baş verən D-Day əməliyyatını və sonrasında həyata keçirilən bir axtarış missiyasını əks etdirən təsirli bir dram filmidir. Film kapitan Miller və onun bölüyünün həmin əməliyyatda öldürülən bir əsgərin qardaşı Private James Francis Ryan adlı bir əsgəri xilas etmək məqsədilə başlayan mübarizəsini təsvir edir.

Film müharibənin real təsvirini və qəhrəmanlıq anlayışını dərin şəkildə araşdırır. Stiven Spilberqin rejissorluğu ilə çəkilən bu film müharibə səhnələrinin reallıq dərəcəsi ilə tanınır. Əməliyyatın ilk hissəsi olan açılış səhnəsi müharibə filmləri tarixindəki ən təsirli və realist döyüş səhnələrindən biri olaraq qəbul edilir.

“Sıravi Rayanı xilas etməli” müharibə filmləri arasında bir dönüm nöqtəsi olaraq qiymətləndirilir. Film ABŞ ordusu tərəfindən öz qəhrəmanlıqları ilə tanınmış əsgərlərin izini sürmək və onlara olan ehtiramı göstərmək məqsədi daşıyır. Film 5 Akademiya mükafatı daxil olmaqla ən yaxşı film və ən yaxşı rejissor mükafatlarını da qazanıb.

“Tam metal gödəkçə”

“Tam metal gödəkçə” Vyetnam müharibəsində  bir əsgərin təlim mərhələsindən döyüş sahəsinə keçidinə qədərki prosesləri təsvir edən bir dram filmidir. Film iki hissəyə bölünür. Belə ki, birinci hissədə əsgərlərin sərt təlim prosesi və onların təlim komandiri tərəfindən necə formalaşdırıldığı göstərilir. İkinci hissədə isə əsgərlərin döyüş sahəsindəki təcrübələri və müharibənin amansız reallığına qarşı mübarizə təsvir edilir.

Rejissor Stenli Kubrikin bu filmdə müharibənin həm fiziki, həm də psixoloji təsirlərini qeyri-adi bir yanaşma ilə araşdırır. Film sərt və bədii bir şəkildə müharibənin dəhşətini, əsgərlərin şəxsi mübarizələrini və təlimin onlara təsirini göstərir. “Tam metal gödəkçə”, həmçinin müharibə dövrünün sosial və mədəni kontekstini də sərt bir şəkildə əks etdirir.

“Tam metal gödəkçə” filmi bədii tərzi və qəhrəmanların dərin psixoloji analizləri ilə məşhurdur. Film həm müharibə filmləri arasında, həm də Stenli Kubrikin filmoqrafiyasında özünəməxsus bir yer tutur.

“1917”

“1917” filmi Birinci Dünya müharibəsi dövründə ingilis əsgərləri Schofield və Blakenin bir mesajı düşmən xəttindən keçərək təhlükəsiz bir şəkildə çatdırmaq üçün 24 saat ərzində verdiyi mübarizəni əks etdirir. Film real vaxtda baş verən bir səyahəti təsvir edir. Yəni, əsgərlər bir neçə kilometr məsafəni keçərək əslində bir gün ərzində baş verən hadisələri izləyir.

“1917” özünəməxsus bir vizual üslub ilə tanınır, çünki film praktiki olaraq bir uzun çəkiliş kimi təqdim edilir. Bu texnika izləyicilərə əsgərlərin təcrübələrini daha real və yaxın hiss etdirir. Rejissor Sem Mendesin istifadə etdiyi bu "uzun çəkmə" tərzi filmin intensivliyini artırır və müharibənin tələblərini daha dərindən hiss etdirir.

Film bir çox mükafat qazanıb. O cümlədən 3 Akademiya mükafatı, ən yaxşı rejissor və ən yaxşı kamera operatoru mükafatları alıb. 1917 müharibə filmləri arasında vizual inovasiya və təsirli hekayə anlatımı ilə yüksək qiymətləndirilir.

Bu film müharibənin dəhşətini və əsgərlərin real vaxtda yaşadığı əziyyətləri nümayiş etdirməkdə müvəffəqiyyətli bir təcrübə təqdim edir.

“İncə qırmızı xətt”

“İncə qırmızı xətt” İkinci Dünya müharibəsi zamanı Quadalkanal adasındakı döyüşü və bu döyüşdə iştirak edən əsgərlərin daxili və xarici mübarizələrini təsvir edən bir dram filmidir. Film cəsur əsgərlərin təcrübələrini, onların müharibə ilə bağlı düşüncələrini və insanlığın mənasını axtarma mübarizəsini araşdırır. Rejissor Terrens Malikin imzası olan poetik və fəlsəfi yanaşma müharibənin sərtliyini və əsgərlərin mənəvi mübarizələrini dərinləşdirir.

Film müharibənin təsvirinə fərqli bir yanaşma təqdim edir. Real döyüş səhnələri ilə yanaşı, əsgərlərin daxili düşüncə və duyğularını da vurğulayır. Malikin qeyri-adi vizual üslubu və romantik dialoqları filmə müharibə mövzusunda özünəməxsus qazandırır.

“İncə qırmızı xətt” filmi müharibənin və insan psixologiyasının poetik və dərindən təsvir edilməsi ilə tanınır. Film Akademiya mükafatlarında ən yaxşı film nominasiyasına namizəd olub.

Nigar Orucova, “İki sahil”