2003-cü il 15 oktyabr tarixi ölkəmizin və xalqımızın çağdaş tarixində silinməz izlər buraxan dinamik inkişaf dövrünün start nöqtəsi kimi milli təqvimimizə yazılıb. Respublikaya rəhbər seçildiyi gündən ötən 21 il ərzində Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi praqmatik siyasət sayəsində Azərbaycan beynəlxalq aləmdə böyük nüfuz qazanıb. Bu istiqamətlərdə reallaşdırılan strateji kursun səmərəliliyi müasir qloballaşma şəraitində dövlətlərin gücünü, beynəlxalq münasibətlər sistemində yeri və rolunu müəyyənləşdirən başlıca amil kimi çıxış edir.

Müstəqil siyasət həyata keçirən dövlətlər beynəlxalq mövqelərini mütəmadi olaraq gücləndirir, dayanıqlı inkişafa və möhkəm ictimai-siyasi sabitliyə malik olurlar. Bu kontekstdə Azərbaycanın təcrübəsi mütərəqqi nümunədir. Son 21 ilin təhlili onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan Ulu Öndər Heydər Əliyevin yaratdığı potensial imkanları lazımınca dəyərləndirib və yeni çağırışlar fonunda daha da süsətlə inkişaf etdirib. 2003-cü ildən başlayaraq sürətli sosial-iqtisadi inkişaf mərhələsinə qədəm qoyan Azərbaycan həm də nüfuzlu beynəlxalq qurumlarda yeni müstəqil dövlətin unikal inkişaf modelini təqdim edib. Dinamik iqtisadi inkişafı və beynəlxalq münasibətlər sistemində nüfuzlu mövqeyi ilə seçilən, öz ərazi bütövlüyünü və suverenliyini bərpa etməklə həm də ədaləti və beynəlxalq hüququ təmin etmiş qalib Azərbaycan, eyni zamanda vətəndaş rifahının təminatı istiqamətində güclü sosial siyasətə malikdir.

Bu dövr ərzində Azərbaycanın ən böyük uğuru, heç şübhəsiz, xalqın sonsuz etimadına güvənən Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin bənzərsiz sərkərdəliyi ilə 2020-ci ilin payızında cəmi 44 gün davam edən Vətən müharibəsi nəticəsində şanlı ordumuzun möhtəşəm tarixi Qələbəyə imza atmasıdır. Bu Zəfər ölkəmizin son 200 illik dövlətçilik tarixində əldə etdiyi ən böyük nailiyyət hesab olunur. Belə ki, beynəlxalq səviyyədə tanınan ərazilərimiz Ermənistanın 30 ilə yaxın davam edən işğalından azad olundu. Dövlət başçımız bu əlamətdar hadisəyə münasibətini açıqlayarkən demişdir: “Bundan sonra əsrlər boyu Azərbaycan xalqı bu Qələbəni öz ürəyində, qəlbində yaşadacaq. Çoxəsrlik Azərbaycan tarixində buna oxşar parlaq Qələbə və mütləq Qələbə olmamışdır”.

Müasir standartlar səviyyəsində dünyanın ən güclü orduları sırasında yer alan Azərbaycanın Silahlı Qüvvələri bu gün daha qüvvətli, daha modern və çevik bir güc mənbəyinə çevrilib. Prezident İlham Əliyev cari ilin 23 iyun tarixində Azərbaycan Respublikasının Müdafiə Nazirliyinin komando hərbi hissəsinə döyüş bayrağının təqdimetmə mərasimində çıxışı zamanı demişdir: “İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra ordu quruculuğu prosesi daha geniş vüsət almışdır. Təbii ki, işğal dövründə ordu quruculuğu bizim üçün bir nömrəli vəzifə idi və bütün Silahlı Qüvvələrimizin torpaqlarımızın azad olunması üçün hazırlıq işlərinə xüsusi önəm verilirdi və biz buna nail olduq. Vətən müharibəsi Azərbaycan dövlətinin tam Zəfəri ilə yekunlaşmışdır”.

Sentyabrın 26-da iqtisadi məsələlərə həsr olunmuş müşavirə keçirilib. Ölkə rəhbəri burada çıxışı zamanı isə sözügedən sahəyə xüsusi diqqət ayıraraq əsas prioritetlər sırasında, ilk növbədə ölkəmizin hərbi potensialının gücləndirilməsi, təhlükəsizliyin təmin edilməsi, dövlət sərhədlərinin qorunması, hərbi sənaye kompleksinin inkişafı məsələlərini göstərib. Bu da səbəbsiz deyil. Cənab İlham Əliyev  bildirib ki, dünyada geosiyasi vəziyyət gərginləşir, bölgəmizdə yeni təhdidlər mövcuddur, Ermənistanda revanşist qüvvələr baş qaldırır. Bütün bunları nəzərə alaraq, ordumuzun daha da gücləndirilməsi vəzifəsi bir nömrəli vəzifə olaraq qalır.

İslahatçı Lider kimi və sözlə əməlin vəhdətini ictimaiyyətə uğurla təqdim edən Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkəmizdə həyata keçirilən genişmiqyaslı dövlət proqramları, uğurlu neft-qaz strategiyası, təbii sərvətlərimizin insan amili baxımından optimal şəkildə dəyərləndirilməsi, bu imkanlardan ölkənin beynəlxalq nüfuzunun yüksəlməsi üçün maksimum istifadə olunması son nəticədə xalqın daim artmaqda olan rifahını şərtləndirən amillərdir. Ölkəmiz Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında çox mühüm rol oynayır. Hazırda dünyada və yaxın regionumuzda baş verən mürəkkəb geosiyasi proseslər fonunda Azərbaycanın Avropa üçün önəmi xeyli dərəcədə gücləndirib.

Bu gün dünyanın aparıcı dövlətləri və təşkilatları Azərbaycanı Cənubi Qafqazın təhlükəsizlik qarantı və inkişaf mənbəyi adlandırırlar. Aparıcı dövlətlər ölkəmizin Cənubi Qafqaz və Xəzər dənizi regionunda əvəzolunmaz tərəfdaş kimi böyük dəyərə malik olduğunu ifadə edirlər. Cənubi Qafqaz regionunun lider dövləti olan, müasir dünyada etibarlı tərəfdaş kimi tanınan Azərbaycan həm də beynəlxalq dialoq və əməkdaşlıq məkanıdır. Şərq-Qərb nəqliyyat dəhlizi üzərində yerləşən Azərbaycan da öz coğrafi mövqeyinin verdiyi üstünlüklərdən faydalanaraq ölkələrin hər biri üçün məqbul olacaq təkliflər verir. Həmçinin regionun və özünün karbohidrogen məhsullarının Avropa bazarına çıxarılması imkanlarını genişləndirməyə çalışır. Azərbaycan Avropa İttifaqı üçün etibarlı tərəfdaşdır. Cənub Qaz Dəhlizi isə qitənin qaz təchizatının təhlükəsizliyi baxımından çox vacib layihədir. Digər tərəfdən isə Azərbaycan alternativ enerji ixracatçısı qismində çıxış edir. Ötən ildən etibarən bu istiqamətdə vacib işlər görülüb, bir sıra Avropa dövlətləri ilə müvafiq sazişlər imzalanıb. Bu prosesdə Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun “yaşıl enerji” potensialından da səmərəli istifadə olunacaq. Bir sözlə, bütün dünya Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyindəki rolunu yüksək qiymətləndirir.

Regionun siyasi-iqtisadi və humanitar mərkəzi kimi çıxış edən respublikamız sivilizasiyalararası dialoqun inkişafına əhəmiyyətli töhfələr verməklə yanaşı, mühüm siyasi, iqtisadi, mədəni və humanitar xarakterli beynəlxalq tədbirlərə uğurla ev sahibliyi edir. Azərbaycan 2011-ci ildən etibarən BMT-dən sonra  sonra ikinci ən böyük beynəlxalq təşkilat olan Qoşulmama Hərəkatının üzvüdür. Bu qurum dünyanın 120 ölkəsi arasında səmərəli əməkdaşlıq əlaqələrinin qurulmasında və inkişafında mühüm siyasi platformaya çevrilməklə beynəlxalq aləmdə öz prinsiplərinə bağlılıq nümayiş etdirən nüfuzlu təsisatdır. 2016-cı ildə Venesuelada keçirilmiş Zirvə görüşündə 2019-2022-ci illər üzrə sədrliyin Azərbaycana həvalə edilməsi, daha sonra ölkəmizin sədrlik müddətinin daha bir il - 2023-cü ilin sonuna qədər uzadılması isə üzv dövlətlərin Azərbaycana olan etimadının və ölkəmizin mütərəqqi təşəbbüslərinə ayrılan yüksək diqqətin təzahürüdür. Azərbaycan Hərəkata sədrliyi dövründə COVID-19 pandemiyası ilə mübarizədə yaranmış təhlükələrə qarşı vaxtında və təsirli tədbirlər həyata keçirmişdir. Ölkəmiz bu istiqamətdə qlobal səylərin səfərbər edilməsi üçün irəli sürdüyü bir sıra dəyərli təşəbbüslərə müəlliflik etmişdir.

Azərbaycan Respublikası ilk dəfə 24 oktyabr 2011-ci ildə BMT Təhlükəsizlik Şurasının 2 illiyə (2012–2013) qeyri-daimi üzvü seçilmişdir. Ölkəmiz 2015-ci ildə baş tutan Birinci Avropa Oyunlarını, 2017-ci ildə isə İslam Həmrəyliyi Oyunlarını yüksək səviyyədə  keçirmişdir. Şaxələndirilmiş və çox­vektorlu xarici siyasət kursu ilə regional və qlo­bal təhlükəsizliyə mühüm töhfələr verən, dünya siyasətində etibarlı tərəfdaş kimi tanınan Azər­baycan bu gün bütövlükdə Avrasiya məkanında bir çox beynəlxalq təşkilatların işində uğurlu və məhsuldar fəaliyyəti ilə seçilir. BMT, Avropa İttifaqı, NATO, İƏT kimi dünya siyasətində söz sahibi olan təşkilatlar­da respublikamızla əməkdaşlıq strateji prioritet kimi müəyyənləşdirilir.

Məhz bunun sayəsində, xüsusilə 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində ərazi bütövlüyümüzü və ötən ilin sentyabr ayında Qarabağ da daxil olmaqla bütün ölkə ərazisində suverenliyimizi tam şəkildə bərpa etdikdən sonra bütün beynəlxalq təşkilatlar, çox sayda nüfuzlu dövlətlər qalib dövlətimizə ciddi maraq göstə­rir, tərəfdaşlıq etmək istəklərini ortaya qoyurlar.

Bu gün isə Azərbaycanın beynəlxalq aləmə inteqrasiyasında növbəti ünvan BRICS-dir. Məlum olduğu kimi, ölkəmiz rəsmi olaraq bu kluba qoşulmaq üçün müraciət edib. 2006-cı ildə yaradılan BRICS Brazili­ya, Rusiya, Hindistan, Çin, Cənubi Afrika Respublikası (CAR), Misir, Efiopiya, İran və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərini özündə birləşdirən hökumətlərarası təşkilatdır. Çoxtərəfli siyasətləri koordinasiya edən vahid geosiyasi blok olaraq onun əsas məqsədi üzv dövlətlər ara­sında diplomatik, təhlükəsizlik və iqtisadi əməkdaşlığı inkişaf etdirməkdir.

Xatırladaq ki, iyulun 3-də Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Astana­da keçirilən Zirvə toplantısı çərçivəsində “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında strateji tərəfdaşlığın qurulması haqqında Birgə Bəyannamə”nin 4.5-ci bən­dində Azərbaycan tərəfinin BRICS-ə daxil olmaq arzusu ifadə edilib və Çin tərəfindən BRICS əməkdaşlığında Azərbaycanın iştirakı alqışlanıb. Bu məsələ Azərbaycan Respublika­sında dövlət səfərində olan Rusiya Fede­rasiyasının Prezidenti Vladimir Putinin avqustun 19-da mətbuata bəyanatında da öz ifadəsini tapıb və üzv dövlətlərin liderlərinin bu il oktyabrın 22-24-də Tatarıstan Respub­likasının paytaxtı Kazanda keçiriləcək sammitinin gündəliyinə salınması nəzərdə tutulub.

Bu ilin noyabr ayında BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının (COP29) Azərbaycanda keçirilməsi barədə yekdil rəy beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən ölkəmizə olan böyük ehtiramın və dəstəyin göstəricisidir. Məntiqlidir ki, bundan əvvəl Azərbaycanın BMT Təhlükəsizlik Şurası, Qoşulmama Hərəkatı və Türk Dövlətləri Təşkilatı kimi beynəlxalq təsisatlara uğurla sədrlik etməsi bu qərarın qəbul edilməsində əhəmiyyətli rol oynamışdır. Digər baximdan bu, həm də Azərbaycan rəhbərliyinin qlobal miqyasda güclü diplomatiyasının əlaməti və çoxtərəfli danışıqlar zamanı etibarlı tərəfdaş nüfuzunun təsdiqidir. COP29-da dünyanın hər bir nöqtəsini təmsil edən 70 mindən yuxarı qonağın iştirakı proqnozlaşdırılır ki, bu da tədbirin misli görünməmiş qlobqal miqyasını təsəvvür etməyə imkan verir.

Ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tam təmin etdikdən sonra Azərbaycanın həyatında yeni mərhələ başlayıb. Hazırda qarşıda dayanan ən əsas hədəflərdən biri sülhə nail olmaq və Cənubi Qafqazı əməkdaşlıq məkanına çevirməkdən ibarətdir. Bölgədə yaranməş yeni geosiyasi reallıqlar fonunda Prezident İlham Əliyevin mütərəqqi təşəbbüsləri və praqmatik siyasi addımları bu istiqamətdə uğurlu nəticələrin əldə olunacağına ümidləri artırır. Bu baxımdan Cənubi Qafqazın lideri olan Azərbaycanın bundan sonra da regionun sülh və əmin-amanlıq məkanına çevrilməsinə və tərəqqisinə daha mühüm töhfələr verəcəyi şübhəsizdir. Bütün bunlar isə beynəlxalq müstəvidə ölkəmizin rolunun və Prezident İlham Əliyevin nüfuzunun daha da artdığını bir daha təsdiqləyir.

Əli Hüseynli,
​Milli Məclisin deputatı