Yaş əslində rəqəmdən başqa bir şey deyil!
Biz hamımız qocalmağın xəstələnmək və unutqan olmaq anlamına gəldiyinə dair yanlış fikirləri eşitmişik. Ancaq əksər stereotiplər kimi, yaşlanma ilə bağlı miflər də mövcuddur. Yaşlandıqca qocalmanın reallığını, o cümlədən onunla gələn müsbət cəhətləri dərk etmək vacibdir. Görəcəksiniz ki, qocalmaq mütləq həyatı məhdudlaşdıran sağlamlıq azalması ilə müşayiət olunmur və əslində, həyatınızın bu mərhələsində çox xoşbəxt ola bilərsiniz.
Bəs yaşlanma ilə bağlı ən çox yayılan miflər hansılardır?
Yaşlı insanlar pis vərdişləri tərk edə bilməzlər
Bir çox insanlar yaşlıları “öz yollarında ilişib qalmış” hesab etsələr də, həqiqət budur ki, onların bir çoxları siqaret çəkmək və ya pis pəhriz kimi zərərli vərdişlərdən qurtula bilirlər. Bu dəyişikliklər daha müsbət həyat tərzinə töhfə verə bilər.
Yaşlı insanların daha az yuxuya ehtiyacı var
İnsanlar yaşlandıqca yuxulamaqda çətinlik çəkə bilərlər. Amma bu o demək deyil ki, onların daha az yuxuya ehtiyacı var. Yaşlılar bütün yetkin insanlar kimi eyni miqdarda yuxuya ehtiyac duyurlar ki, bu, hər gecə yeddi-doqquz saatdır.
Yaşlılar bədbəxtdirlər
Yaşlıların həmişə kefsiz olduqlarına dair ümumi bir yanlış fikir var. Əslində, bir çox araşdırmalar göstərir ki, xoşbəxtlik ümumiyyətlə 50,5 yaşdan sonra artmağa başlayır.
Yaşlılar əsəbi olurlar
Tədqiqatlar göstərdi ki, insanlar yaşlandıqca əslində daha inamlı və xoş xasiyyətli olurlar. Əsəbi olanlar güman ki, tez-tez koqnitiv geriləmə, demensiya, depressiya və ya təcriddən əziyyət çəkirlər.
Yaşlıların beyni işləməyi dayandırır
Yaddaşın yaşla azaldığı və bəzilərinin ifrat idrak pozğunluğu ilə üzləşdiyi doğru olsa da, bütün yaşlıların unutqan olduğunu söyləmək düzgün deyil.
Yaşlılar daha maşın sürə bilmirlər
Bir çox insanlar yaşlıların avtomobil idarə edə bilməyəcəyinə inanırlar. Bununla belə, həqiqət budur ki, bir çox yaşlılar qızıl illərində maşını yaxşı idarə etməyə davam edirlər və hər yeddi yaşlıdan yalnız biri avtomobil idarə edə bilmədiyini bildirir.
Yaşlı insanlar özlərini qocalmış hiss edirlər
“Pew” Araşdırma Mərkəzinin 2009-cu ildə apardığı araşdırmaya görə, insanların 60%-i qocalsa da özünü gənc hiss edir. Əslində yaş rəqəmdən başqa bir şey deyil.
Yaşlılar zəif və gücsüzdürlər
Bəzi yaşlılar sümük sıxlığı problemləri və ya xroniki xəstəliklərlə mübarizə aparsalar da, yaxşı yemək vərdişləri, müntəzəm məşq və ümumiyyətlə sağlam həyat tərzi ilə sağlam və fit qalmaq mümkündür.
Yaşlılar öyrənməyi dayandırırlar
Xoşbəxtlikdən, bir çox yaşlı insanlar yeni hobbilər öyrənmək, yeni insanlarla tanış olmaq və yeni əyləncələr etmək üçün inanılmaz dərəcədə həvəslidirlər.
Yaşlıların həyatlarında heç bir ailə əlaqəsi yoxdur
Uşaqların hamısı böyüdükdən sonra yaşlıların çoxu əslində bir çox insanın gözlədiyindən daha yüksək səviyyədə xoşbəxtlik hiss edirlər. Üstəlik, çoxlarının qızıl illərində vaxt keçirmək üçün nəvələri və böyük ailələri var.
Genetika qocalma prosesinə tam cavabdehdir
Bəzi genetik faktorlar bır sıra xəstəliklərin yaranma ehtimalına təsir göstərsə də, qocalmanın əksəriyyəti insanın həyatını necə yaşadığına bağlıdır. Qeyri-sağlam həyat tərzi keçirən insanlar sağlam həmkarlarına nisbətən xroniki xəstəliklərdən daha çox əziyyət çəkirlər.
Bütün yaşlılar demensiya ilə qarşılaşırlar
İnsanlar yaşlandıqca demensiya riski artsa da, bu, qaçılmaz deyil və bir çox insanlar düşüncə və davranışlarında əhəmiyyətli azalmalar olmadan doxsan il yaşayırlar.
Yalnız qadınlar osteoporozdan narahat olmalıdırlar
Osteoporoz qadınlarda daha çox rast gəlinsə də, bu xəstəlik hələ də bir çox kişiləri əhatə edir. 65-70 yaşlarında kişilər və qadınlar eyni sürətlə sümük kütləsini itirirlər.
Elm yaşlanma ilə bağlı bütün suallarımızı cavablandırır
Həqiqət budur ki, qocalma haqqında öyrənilməli hələ daha çox şey var. Daha uzun və daha yaxşı yaşadıqca, bizi cavab axtarmağa vadar edən daha çox suallarla qarşılaşacağıq.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”
