Yeni okeanoqrafik modelləşdirmə göstərir ki, Antarktidanın ekosistemləri yerli olmayan dəniz növlərinin gəlişi və Cənub yarımkürəsinin quru kütlələrindən gələn dəniz çirklənməsi təhdidləri ilə üz-üzədir.

Əvvəllər elm adamları yerli olmayan növlərin yalnız Cənubi Okeandakı ucqar və əhalisi olmayan adalardan gəldiyini düşünürdülər.

“Global Change Biology” jurnalında dərc edilən yeni araşdırma onların bütün cənub qitələrindən Antarktika sahillərinə çata biləcəyini irəli sürdü.

Elm adamları yerli olmayan növlərin laminariya, driftvud, pemza və plastik kimi üzən obyektlərə yapışaraq Antarktidaya çata biləcəyini söyləyirlər.

Tədqiqatın həmmüəllifi Krid Freyzer bildirib ki, məsələn, balqabaq Antarktidanın dəniz ekosisteminə potensial "ikiqat zərbə" vura bilər.

"Bundan başqa, cənub öküz balası və nəhəng kelp çox böyükdür - çox vaxt uzunluğu 10 metrdən artıqdır. Onlar Antarktidaya uzun raftinq səfərlərində özləri ilə apardıqları bir çox kiçik heyvanlar ilə birlikdə meşə kimi yaşayış mühiti yaradırlar",-deyə mütəxəssis bildirib.

Əgər onlar Antarktidanı müstəmləkə etsələr, oradakı dəniz ekosistemləri kəskin şəkildə dəyişə bilər.

1997-ci ildən 2015-ci ilə qədər modelləşdirilmiş səth cərəyanı və dalğa məlumatlarından istifadə edərək elm adamları Cənub Yarımkürəsinin müxtəlif quru mənbələrindən Antarktidaya doğru üzən tullantıların hərəkətini izləyiblər.

Alimlər bildiriblər ki, raftinq obyektlərinin əksəriyyəti Antarktika yarımadasının ucuna, nisbətən isti okean temperaturu və tez-tez buzsuz şəraitə malik olan bölgəyə gəlib və bura ilk növbədə yerli olmayan növlərin yaranacağı ehtimal olunan əraziyə çevrilib.

Antarktika dəniz buzunun dramatik azalması bu prosesi daha da sürətləndirir.

"Dəniz buzu çox aşındırıcıdır və buna görə də bir çox yerli olmayan növlərin Antarktida ətrafında uğurla formalaşması üçün maneə rolunu oynayır",- aparıcı müəllif Hanna Dovson bildirib.

"Antarktidada buzların azalması belə davam edərsə, o zaman səthdə üzən obyektlərə bağlanan canlılar qitəni daha asan koloniyalaşdıra bilər ki, bu da ekosistemlərə böyük təsir göstərəcək",- deyə Hanna Dovson fikrini tamamlayıb.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”