14 noyabr 2024 22:59
67

Qlobal iqlim məsələlərinə yeni yanaşmalar: Həll yolları və perspektivlər

Noyabrın 13-də Bakıda COP29 çərçivəsində keçirilən inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin (SIDS) Sammiti mühüm beynəlxalq tədbir kimi xüsusilə diqqət çəkdi. Sammit, iqlim dəyişikliyinin təsirlərinə qarşı həssas olan kiçik ada dövlətlərinin problemlərinin müzakirəsinə həsr olunmuşdu. Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə tədbirin açılışı oldu və burada iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizədə əməkdaşlığın əhəmiyyəti ön plana çəkilmişdir.

Kiçik ada dövlətləri iqlim dəyişikliyinin təsirlərinə ən həssas olan bölgələrdən biridir. Bu ölkələr daşqınlar, dəniz səviyyəsinin qalxması, quraqlıq və digər təbii fəlakətlərlə mübarizə aparmaq məcburiyyətindədirlər.

Bu tədbirdə Prezident İlham Əliyevin çıxışı Azərbaycan üçün böyük əhəmiyyət daşımaqla yanaşı, kiçik ada dövlətlərinin qarşılaşdığı ekoloji və iqtisadi problemlərin beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırılmasına töhfə verdi. Çıxış zamanı qeyd olundu ki, Azərbaycan iqlim dəyişikliklərindən əziyyət çəkən ölkələrə, o cümlədən kiçik ada dövlətlərinə texniki və maliyyə dəstəyi göstərməkdə davam edir. Xüsusilə, “Azərkosmos” vasitəsilə peyk məlumatlarından istifadə edilməsi və bu dövlətlərin dayanıqlılığının artırılmasına yardım üçün bir sıra təşəbbüslər irəli sürülmüşdür. Azərbaycan, həmçinin Millətlər Birliyi ilə birgə layihələrə 10 milyon ABŞ dolları ayırmaqla, bu dövlətlərin ətraf mühit məsələlərinə dəstəyini göstərdi.

Dövlətimizin başçısı əlavə olaraq, inkişaf etmiş ölkələrin bu dövlətlərə daha çox dəstək göstərməli olduğunu və iqlim dəyişikliyinin təsirlərini azaltmaq üçün daha təsirli mexanizmlər yaratmağın əhəmiyyətini diqqətə çatdırdı.

Tədbirdə, həmçinin neokolonializm problemləri müzakirə edildi. Kiçik ada dövlətləri tez-tez kolonial keçmişin təsirlərindən əziyyət çəkirlər. Sammit iştirakçıları bu məsələnin beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən diqqətlə araşdırılmasının vacibliyini vurğuladılar. Onlar Azərbaycan hökumətinin iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə istiqamətində səylərini yüksək qiymətləndirdilər. Digər tərəfdən, tədbir zamanı kiçik ada dövlətlərinin səslərinin qlobal platformalarda daha geniş eşidilməsinə ehtiyac olduğu qeyd olundu.

COP29 sammiti çərçivəsində təşkil olunan bu tədbir, Azərbaycan üçün iqlim dəyişiklikləri ilə bağlı qlobal səviyyədə yeni əməkdaşlıq imkanları yaratmaqla yanaşı, ölkənin beynəlxalq arenada artan rolunu bir daha təsdiqlədi​​​​.

COP29-a Azərbaycanın ev sahibliyi, ölkənin beynəlxalq platformada iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və humanitar dəstək sahəsində aktiv rol oynadığını bir daha nümayiş etdirdi. Tədbirin əsas nəticələrindən biri kiçik ada dövlətlərinin problemlərinin qlobal gündəmə çıxarılması oldu ki, bu da onların səslərinin beynəlxalq səviyyədə daha çox eşidilməsinə imkan yaradır.

Meydanəli Yolçiyev,
YAP Daşkəsən rayon təşkilatının sədri